۴۲۰ هزار سال عمر از دست رفته زودرس بدلیل آلودگی هوا
خبرگزاری نام: به گزارش خبرگزاری نام، عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جمعیت کشور با اشاره به اینکه آلودگی هوا به خطری جدی برای سلامت و اقتصاد بدل شده است، با استناد به داده های سال ۱۴۰۰، اظهار داشت: آلودگی هوا جان ۵۱ هزار ایرانی را گرفته، امید زندگی را برای زنان و مردان به ترتیب ۱.۴ و ۱.۷ سال کاهش داده و منجر به از دست رفتن بیشتر از ۴۱۴ هزار سال عمر مفید افراد در کشور شده؛ این در حالیست که بار اقتصادی و اجتماعی این مرگ های خاموش، نه تنها سلامت عمومی بلکه بهره وری نیروی کار را هم بشدت تحت تاثیر قرار داده است.
دکتر محمد ساسانی پور در گفتگو با ایسنا، با اشاره به آلودگی هوا و نتایج زیان بار آن، بعنوان یکی از ملموس ترین معضلات محیط زیستی در بیشتر کشورهای جهان، اظهار نمود: مطابق آمار عرضه شده توسط مطالعه جهانی بیماری ها، آلودگی هوای آزاد بعد از فشار خون بالا، دومین عامل خطر مرگ ومیر در جهان بوده، به طوریکه فقط در سال ۲۰۲۱ منجر به مرگ بیشتر از ۸ میلیون نفر و از دست دادن ۲۱۶ میلیون سال زندگی از دست رفته زودرس در جهان شده است و از همین رو، امروزه آلودگی هوا بزرگترین عامل خطر محیط زیستی برای سلامت بشر بوده و به علت سرعت زیاد افزایش نسبت شهرنشینی، چالشی است که به سرعت درحال گستردگی است.
هزینه ۲.۹ تریلیون دلاری آلودگی هوا بر اقتصاد جهانی
این عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جمعیت کشور با تکیه بر این که مقداری از آلودگی هوا از منابع طبیعی مانند فعالیت آتشفشان ها و بیشتر آن ناشی از فعالیتهای انسانی مانند سوزاندن سوخت های فسیلی یا فعالیتهای کشاورزی است، اظهار داشت: در سال ۲۰۱۸، آلودگی هوا هزینه ۲.۹ تریلیون دلاری را برای اقتصاد جهانی بهمراه داشت که معادل ۳.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان است. در همان سال کیفیت هوای ناسالم سبب ۱.۸ میلیارد روز غیبت کاری در سراسر دنیا شد. اما در کنار تأثیرات منفی روی سلامت و افزایش مرگ ومیر، این مورد هم بر روی نظام اقتصادی معاصر و بیشتر فعالیتهای انسانی و هم بر روی، نتایج جمعیتی – اقتصادی مهمی بخصوص در کلان شهرها اثر گذاشته است.
آلودگی هوا عامل مرگ سالانه ۸ میلیون انسان در جهان
ساسانی پور ضمن اشاره به این که آلودگی هوای انسانی یکی از بزرگترین خطرات بهداشت عمومی در سراسر جهان است و سالانه حدود ۸ میلیون مرگ و میر را شامل می شود، تصریح کرد: اگر بتوان داده های بهداشتی جامع تری تولید کرد، بخصوص اگر همه عوامل خطر مواد شیمیایی در محیط شناسایی و تحلیل و بررسی شوند، بدون شک کل اثرات آلودگی هوا بر سلامت جمعیت بیشتر خواهد بود. بعلاوه، تقریبا ۹۰ درصد از جمعیت جهان در معرض خطر آلودگی هوا هستند و بار بیماری ناشی از آلودگی هوا همچنان درحال رشد است و تهدیدی جدی برای سلامت جهانی است.
وی خاطرنشان کرد: برپایه گزارش جدید موسسه سیاست انرژی در دانشگاه شیکاگو، آلودگی هوا که به طور عمده نتیجه سوزاندن سوخت های فسیلی است، ۲.۲ سال از متوسط امید زندگی در بدو تولد جهانی کم می کند. بر طبق این گزارش، دود سیگار دست اول بطور میانگین ۹.۱ سال امید زندگی را می کاهد. مصرف الکل و مواد مخدر بطور میانگین ۹ ماه، آب و فاضلاب ناسالم ۷ ماه، آی وی و ایدز ۴ ماه، درگیری و تروریسم ۷ ماه امید زندگی در بدو تولد را می کاهد.
در این راستا ساسانی پور تصریح کرد: مرگ های ناشی از آلودگی هوا منجر به از دست دادن درآمد و همینطور نتایج نامطلوب اجتماعی - اقتصادی مختلف می شود و این اثرات هم در کشورهای توسعه یافته و هم در کشورهای درحال توسعه وجود دارد، ازاین رو آلودگی هوا نه تنها یک خطر بزرگ برای سلامتی است، بلکه هزینه اقتصادی قابل توجهی به دنبال دارد. این هزینه ها شامل هزینه های مستقیم و غیرمستقیم پزشکی و همینطور کاهش بهره وری ناشی از عوارض ناشی از آلودگی هوا و مرگ و میر زودرس است.
وی تصریح کرد: ارزش گذاری پولی سالهای مختلف زندگی انسان یکی از مهم ترین عوامل موردنیاز در ارزیابی اقتصادی سیاستها و مداخلات سلامت است. پذیرش این دیدگاه غالب که ارزش جان انسان ها را نمی توان با پول محاسبه کرد، تحلیل دقیق سیاستهای تاثیر گذار بر زندگی افراد را غیر ممکن خواهد نمود. ارزش گذاری بار اقتصادی مرگ و میرهای زودرس ناشی از آلودگی هوا می تواند مزایای بالقوه سلامتی و اقتصادی کاهش آلودگی هوا، شدت مشکل و هزینه های تحمیل شده بر جامعه و کشور را بیشتر نشان دهد. مطالعات هزینه مرگ بعنوان یک تکنیک ارزیابی ضروری در قسمت بهداشت درنظر گرفته می شود.
غلظت برخی آلاینده ها در کلانشهرهای ایران ۳ برابر بیشتر از استانداردهای ملی و دستورالعمل کیفیت هوای سازمان جهانی بهداشت
این عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جمعیت کشور در ادامه به وضعیت آلودگی هوا در ایران پرداخت و خاطرنشان کرد: ایران هم همانند سایر کشورهای درحال توسعه با مشکلات ناشی از آلودگی هوا مواجه می باشد. آلودگی هوا در خیلی از شهر های ایران به سطوح خطرناکی رسیده، به صورتی که غلظت بعضی از آلاینده ها در کلان شهر های ایران سه برابر بیشتر از استانداردهای ملی و دستورالعمل کیفیت هوای سازمان جهانی بهداشت است. بعضی از مطالعات ملی، اثرات نامطلوب آلودگی هوا بر سلامتی در ایران را ارزیابی و چند مطالعه بار اقتصادی آلودگی هوا در ایران را برآورد کرده اند. با این وجود، این مطالعات به طور عمده محدود به کلان شهرها بخصوص شهر تهران بوده است.
آلودگی هوا، عامل ۱۲ درصد از کل مرگ و میر مردان و زنان ایران در سال ۱۴۰۰
ساسانی پور تصریح کرد: برپایه به روزترین داده های مطالعه جهانی بار بیماری ها، ۵۱ هزار مورد از کل مرگ و میر رخ داده در کشور در سال ۱۴۰۰، منتسب به آلودگی هوا است. از این تعداد، حدود ۲۸ هزار مرگ در ارتباط با مردان است؛ به این مفهوم که ۵۵ درصد مرگ های ناشی از آلودگی هوا در مردان و ۴۵ درصد در زنان رخ داده است، میزان مرگ ناشی از آلودگی هوا در کشور ۶۰ در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت محاسبه شده است. همینطور آلودگی هوا، عامل ۱۲ درصد از کل مرگ و میر مردان و زنان کشور در سال ۱۴۰۰ بوده است.
درصد مرگ ناشی از آلودگی هوا از ۴۵ سالگی به بعد بشدت افزایش می یابد
وی بیان نمود: الگوی سنی مرگ های ناشی از آلودگی هوا در کشور و در هر دو جنس تفاوت قابل توجهی با الگوی سنی کل مرگ ندارد. درصد مرگ ناشی از آلودگی هوا همانند کل مرگ در زیر یک سالگی بالاتر از سنین بعدی است. از طرفی، درصد مرگ ناشی از آلودگی هوا بخصوص از ۴۵ سالگی به بعد بشدت افزایش خواهد یافت و در سنین پایانی به بالاترین رقم می رسد که این مورد می تواند منشعب از کاهش میزان ایمنی بدن با افزایش سن باشد.
الگوی سنی مرگ ناشی از آلودگی هوا در مردان و زنان
این عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جمعیت کشور ضمن اشاره به الگوی سنی مرگ ناشی از آلودگی هوا مردان و زنان، اظهار داشت: به ترتیب، ۲۳.۵ درصد و ۲۲.۳ درصد از مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی و عروقی در مردان و زنان کشور در سال ۱۴۰۰ ناشی از آلودگی هوا بوده است. همینطور ۳۱ درصد از مرگ های ناشی از بیماری های تنفسی مزمن، حدود ۱۰ درصد از مرگ ناشی از دیابت، ۳.۵ درصد از مرگ های ناشی از سرطان و ۲۳ درصد از مرگ های ناشی از عفونت های تنفسی در مردان بر اثر آلودگی هوا اتفاق افتاده است. مقادیر در ارتباط با دلایل مرگ در زنان هم برای بیماری های تنفسی مزمن ۲۹ درصد، دیابت ۱۰.۶ درصد، سرطان ها ۲.۲ درصد و عفونت های تنفسی ۲۳ درصد بوده است.
مرگ های ناشی از آلودگی هوا سبب کاهش ۱.۵ سال از امید زندگی در بدو تولد زنان ایرانی در سال ۱۴۰۰ شده است
ساسانی پور ضمن محاسبه میزان مرگ بخصوص سن امید زندگی در بدو تولد برای زنان کشور را ۷۷.۲ سال محاسبه کرد و اظهار داشت: طبق مطالعات انجام شده در سال ۱۴۰۰، امید زندگی زنان ایرانی در ۶۰ سالگی، ۲۱ سال است. طبق محاسبات انجام شده، با فرض حذف مرگ های ناشی از آلودگی هوا، احتمال مرگ در سنین مختلف کاسته می شود و بالعکس، تعداد بازماندگان نسل و شمار نفر- سالهای عمر در سنین مختلف افزایش پیدا کرده است. بنابراین، با فرض نبود مرگ های ناشی از آلودگی هوا، امید زندگی زنان ایرانی به ۷۸.۷ سال افزایش خواهد یافت. این ارقام نشان داده است که مرگ های ناشی از آلودگی هوا سبب کاهش ۱.۵ سال از امید زندگی در بدو تولد زنان ایرانی در سال ۱۴۰۰ شده است.
آلودگی هوا سبب کاهش ۱.۸ سال در شاخص امید زندگی در بدو تولد مردان ایرانی در سال ۱۴۰۰ شده است
این جمعیت شناس افزود: شاخص امید زندگی در بدو تولد و در ۶۰ سالگیِ برای مردان ۷۲ سال و ۱۸ سال بوده است که مقایسه این رقم با شاخص امید زندگی در بدو تولد زنان کشور نشان داده است که در سال مورد مطالعه زنان ایرانی ۵ سال بیشتر از مردان عمر می کنند. از طرفی، با حذف مرگ های ناشی از آلودگی هوا در سطح مردان، شاخص امید زندگی در بدو تولد به ۷۳.۸ سال افزایش خواهد یافت. ازاین رو میتوان اظهار داشت که آلودگی هوا سبب کاهش ۱.۸ سال در شاخص امید زندگی در بدو تولد مردان ایرانی در سال ۱۴۰۰ شده است.
۴۲۰ هزار سال عمر از دست رفته زودرس ناشی از مرگ های منتسب به آلودگی هوا در کشور
وی بیان نمود: در سال ۱۴۰۰ حدود ۴۲۰ هزار سال عمر از دست رفته زودرس ناشی از مرگ های منتسب به آلودگی هوا در کشور رخ داده است که از این تعداد ۲۶۶ هزار سال آن در ارتباط با مردان کشور است؛ این بدین مفهوم است که نسبت جنسی سالهای عمر از دست رفته زودرس ناشی از این عامل مرگ ۱.۸ است. میزان سالهای عمر از دست رفته زودرس ناشی از آلودگی هوا در کشور برای مردان و زنان به ترتیب ۶۳۰ و ۳۶۰ در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت محاسبه شده است. این ارقام نشان داده است که هم در سطح مردان و هم زنان، ۸.۵ درصد از کل سالهای عمر از دست رفته زودرس ناشی از مرگ ها به دلیل آلودگی هواست.
ساسانی پور خاطرنشان کرد: هرم سنی سالهای عمر از دست رفته زودرس ناشی از آلودگی هوا در کشور هم مبین اینست که بیشترین سالهای عمر از دست رفته در هر دو جنس، در ارتباط با سنین زیر ۵ سال است. مقدار این شاخص در سنین بعدی تا سن ۲۵ سالگی ناچیز است. از ۲۵ سالگی و با افزایش سن، تعداد سالهای عمر از دست رفته بشدت افزایش خواهد یافت تا این که در سنین اوایل سالمندی به اوج خود می رسد. همچنین، تفاوت قابل توجهی در ارقام این شاخص حدودا در تمامی سنین (به جز ۵ تا ۲۴ سالگی) بین زنان و مردان وجود دارد و تعداد سالهای عمر از دست رفته زودرس ناشی از آلودگی هوا در مردان به مراتب بیشتر از زنان است که احیانا به علت مشارکت بالاتر مردان در بازار نیروی کار و حضور طولانی مدت تر آنان در محیط های آلوده است. تفاوت جنسی مشاهده شده در سال های عمر از دست رفته بالقوه ناشی از آلودگی هوا بخصوص در سنین میانسالی و اوایل سالمندی مشهودتر است.
این عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جمعیت کشور ضمن اشاره به سالهای از دست رفته عمر بالقوه تولیدی (دامنه سنی جمعیت نیروی کار) ناشی از الگوی هوا، تصریح کرد: در سال ۱۴۰۰، آلودگی هوا، عامل ۱۵۰ هزار سال عمر از دست رفته بالقوه تولیدی در هر دو جنس در کشور بوده است. تفاوت مفهوم داری بین دو جنس در شاخص مذکور وجود دارد. آلودگی هوا به ترتیب حدود ۱۰۰ هزار و و ۵۰ هزار سال عمر از دست رفته تولیدی در مردان و زنان کشور بوجود آورده است. بعلاوه، در هر دو جنس، حدود ۷ درصد از کل سالهای عمر از دست رفته تولیدی بر اثر مرگ های منتسب به آلودگی هوا بوده است که با عنایت به این که شاخص سال های از دست رفته عمر بالقوه تولیدی در مقایسه با سال های عمر از دست رفته بالقوه، دامنه سنی کوتاه تری را شامل می شود، مقدار این شاخص هم کمتر از شاخص سال عمر از دست رفته بالقوه است.
الگوی سنی سالهای عمر از دست رفته ناشی از آلودگی هوا در کشور
وی ضمن اشاره به الگوی سنی سالهای عمر از دست رفته تولیدی ناشی از آلودگی هوا در کشور، اظهار داشت: گروههای سنی ۱۹-۱۵ سال و ۲۴-۲۰ سال، سهم اندکی از سالهای تولیدی از دست رفته را شامل شده است. در هر دو جنس بیشترین سال های عمر از دست رفته تولیدی در ارتباط با گروه سنی ۵۴-۵۰ سال است و بعد از آن کاسته می شود. همینطور در تمامی گروههای سنی، ارقام شاخص محاسبه شده برای آلودگی هوا در مردان بیشتر از زنان کشور است. به صورت مثال، درحالی که تعداد سال های از دست رفته عمر بالقوه تولیدی مردان در گروه سنی ۵۴-۵۰ سال، حدود ۲۰ هزار سال بود، این مقدار برای زنان کمتر از ۹ هزار سال بود، ازاین رو مقدار این شاخص در مردان حدود ۲.۵ برابر زنان بود.
بهره وری از دست رفته ناشی از آلودگی هوا در ایران
این عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جمعیت کشور در ادامه به هزینه بهره وری از دست رفته ناشی از الگوی هوا پرداخت و اضافه کرد: مطالعه گروه بانک جهانی، در ارتباط با بهره وری از دست رفته ناشی از آلودگی هوا در ایران نشان داده است که خروجی نیروی کار از دست رفته به علت مرگ و میر زودرس قابل انتساب به آلودگی هوا در ایران ۱.۴۷۱ میلیون و ۲۷۶ دلار (معادل ۰.۱۲ درصد تولید ناخالص داخلی) در سال ۲۰۱۳ است. همچنین، با درنظر گرفتن نرخ تنزیل ۳ درصد، امروزه هزینه بهره وری از دست رفته ناشی از آلودگی در سطح مردان و زنان کشور ۰.۰۷ درصد و ۰.۰۳ درصد از تولید ناخاص داخلی است.
منبع: خبرگزاری نام
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب